Θέματα Θεωρίας Συσκευασίας Τροφίμων
1. Η δομική συμπεριφορά ενός κυματοειδούς υλικού δεν εξαρτάται από τον αριθμό
των κυμάτων και τη μεταξύ τους απόσταση
α) Σωστό
β) Λάθος
2. Ανάλογα με το είδος της, η εδώδιμη μεμβράνη χρησιμεύει ως φορέας
αντιοξειδωτικών, αντιμικροβιακών, χρωστικών και αρωματικών παραγόντων με
αποτέλεσμα να διατηρείται ή/και να βελτιώνεται η ποιότητα και η ασφάλεια του
προϊόντος
α) Σωστό
β) Λάθος
3. Ο καθορισμός συγκεκριμένων ορίων μετανάστευσης (specific migration limit,
SML) βασίζεται σε στοιχεία όπως η ημερήσια αποδεκτή ποσότητα (acceptable daily
intake, ADI) ή η ημερήσια δόση αντοχής (tolerable daily intake, TDI)
α) Σωστό
β) Λάθος
4. Τα επικαλυμμένα χαρτιά (coated papers) παρασκευάζονται με επικάλυψη του
φύλλου με διάφορα υλικά μέσω:
α) διαβίβασης του σε λουτρό τηγμένου υλικού
β) αιωρήματος του υλικού
γ) εξώθησης του υλικού με εκβολέα
δ) όλα τα παραπάνω
5. Το χειρότερο σημείο στο μεταφορικό μέσο αναφορικά με τα επίπεδα G, είναι
συνήθως το πίσω μέρος. Αυτό οφείλεται στην ελαστικότητα του δαπέδου το οποίο
πάλλεται καθώς βρίσκεται μακριά από τον πίσω άξονα
α) Σωστό
β) Λάθος
6. Κατά τη μεταφορά συσκευασμένων τροφίμων, οι τραχείς δρόμοι προκαλούν
μικρότερα G από ότι οι εθνικές οδοί
α) Σωστό
β) Λάθος
7. Η ευρεία διάδοση της συσκευασίας τροφίμων σε μεταλλικά δοχεία οφείλεται
στα σημαντικά πλεονεκτήματα των μεταλλικών δοχείων, όπως το σχετικά υψηλό
βάρος
α) Σωστό
β) Λάθος
8. Το παρακάτω σήμα αναφέρεται σε:
α) Υλικά κατάλληλα για επαφή με τα τρόφιμα
β) Βρώσιμα υλικά
γ) Ανακυκλώσιμα υλικά
9. Η προστασία των συσκευασμένων τροφίμων από απώλεια ή πρόσληψη
υγρασίας, αερίων και πτητικών ουσιών από το περιβάλλον, εξαρτάται από την
ακεραιότητα της συσκευασίας, συμπεριλαμβανομένων των ραφών και
συγκολλήσεων και από τη διαπερατότητα του ίδιου του υλικού συσκευασίας
α) Σωστό
β) Λάθος
10. Οι παράγοντες που καθορίζουν τον χρόνο ζωής ενός συσκευασμένου τροφίμου
είναι:
α) Τα χαρακτηριστικά του προϊόντος
β) Οι συνθήκες περιβάλλοντος
γ) Το περιβάλλον
δ) Οι ιδιότητες της συσκευασίας
ε) Όλα τα παραπάνω
11. Οι κύριοι παράγοντες από τους οποίους προστατεύονται τα προϊόντα μέσω της
χάρτινης συσκευασίας τους, είναι η υγρασία, τα λίπη και τα έλαια. Η επιλογή του
προστατευτικού υλικού και η μέθοδος εφαρμογής του, επηρεάζουν την επιλογή του
χαρτονιού.
α) Σωστό
β) Λάθος
12. Για τη κατασκευή ενός δύσκαμπτου περιέκτη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί
πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC)
α) Σωστό
β) Λάθος
13. Η αποτελεσματικότητα της MAP εξαρτάται από τη συνδυαστική χρήση ενεργής
συσκευασίας εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
α) Σωστό
β) Λάθος (από τη σύσταση του αερίου της συσκευασίας και από την αναλογία του όγκου του αερίου προς τον όγκο του συσκευασμένου τροφίμου.
14. Σε ορισμένα προϊόντα όπως στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που αναπνέουν,
είναι επιθυμητή η απομάκρυνση των παραγόμενων υδρατμών από το περιβάλλον
της συσκευασίας ώστε να μην υπάρχει τοπική συμπύκνωση τους. ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΔΙΑΠΕΡΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΤΜΟΥΣ
α) Σωστό
β) Λάθος
15. Τα πλαστικά είναι διαπερατά από αέρια, υγρασία και φως
α) Σωστό
β) Λάθος μόνο από φως
16. Η έξυπνη συσκευασία:
α) επιδρά και μεταβάλλει τις συνθήκες του συσκευασμένου τροφίμου για να
αυξήσει τη διάρκεια ζωής ή να βελτιώσει την ασφάλεια ή τα οργανοληπτικά
χαρακτηριστικά του
β) παρακολουθεί τις συνθήκες του συσκευασμένου τροφίμου και δίνει
πληροφορίες για τη ποιοτική κατάσταση του τροφίμου κατά τη διάρκεια της
διανομής και της συντήρησης
γ) αναδεικνύει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του συσκευασμένου τροφίμου
17. Η κυμάτωση των χαρτονιών συνεισφέρει στην απόσβεση των κρούσεων
α) Σωστό
β) Λάθος
18. Στη παραγωγή μεμβρανών, συχνά χρησιμοποιούνται πλαστικοποιητές. Τα
μόρια του πλαστικοποιητή διεισδύουν μεταξύ των αλυσίδων του πολυμερούς και
αυξάνουν τις αποστάσεις μεταξύ τους κάνοντας τις μεμβράνες πιο μαλακές και
εύκαμπτες
α) Σωστό
β) Λάθος
19. Τα υλικά που παρασκευάζονται από συνδυασμούς διαφόρων φύλλων
εύκαμπτων υλικών, λέγονται διαφορικά.
α) Σωστό
β) Λάθος πολυστρωματικά υλικά
20. Η ευρεία διάδοση της συσκευασίας τροφίμων σε μεταλλικά δοχεία οφείλεται
στα σημαντικά πλεονεκτήματα των μεταλλικών δοχείων, όπως η υψηλή
διαπερατότητα από αέρια, υγρασία και φως
α) Σωστό
β) Λάθος
21. Η διαπερατότητα πολύφυλλων μεμβρανών μπορεί να υπολογιστεί θεωρώντας
τις μεμβράνες αυτές σαν ένα σύστημα μονόφυλλων μεμβρανών σε σειρά
α) Σωστό
β) Λάθος
22. Στην παρακάτω εξίσωση που περιγράφει τη διάχυση προς μια κατεύθυνση
διαμέσου του φύλλου ενός υλικού, η τιμή J εκφράζει:
α) Το συντελεστή διάχυσης του αερίου ή ατμού στο υλικό
β) Τη συγκέντρωση του αερίου ή ατμού στο υλικό σε απόσταση
γ) Το συντελεστή διάχυσης του αερίου ή ατμού στο υλικό
δ) Τίποτα από τα παραπάνω είναι ο ρυθμός μεταφοράς ου αερίου ή ατμού στο υλικό
23. Κατά την εφαρμογή μιας επιταχυνόμενης δοκιμής, το συσκευασμένο προϊόν ή η
συσκευασία υπόκειται στους αναμενόμενους κινδύνους για πολύ λιγότερο χρονικό
διάστημα αλλά σε αυξημένα επίπεδα έντασης.
α) Σωστό
β) Λάθος
24. Μια κατεργασία που εφαρμόζεται είναι η επιμετάλλωση της μεμβράνης με
αλουμίνιο. Η επικάλυψη γίνεται σε υψηλό κενό και επιτυγχάνεται η αύξηση της
διαπερατότητας αερίων και υδρατμών
α) Σωστό
β) Λάθος (μειώνεται σημαντικά η διαπερατότητα της μεμβράνης στα αέρια και τους υδρατμούς , βελτιώνεται η εμφάνιση της μεμβράνης και γίνεται καλός φραγμός του φωτός
25. Ρυθμός μεταφοράς υδρατμών ορίζεται ως η μάζα των υδρατμών που διαχέεται
στη μονάδα του χρόνου μέσα από μια στρώση στερεού πάχους ίσου με 1 cm,
επιφάνειας ίσης με 1 cm2 και για συγκεκριμένη διαφορά σχετικής υγρασίας
α) Σωστό
β) Λάθος
26. Το αλουμινόφυλλο χρησιμοποιείται σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο πάχος για
μείωση του κόστους της συσκευασίας
α) Σωστό
β) Λάθος ΣΕ ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΕΤΣΙ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ
27. Ο συντελεστής διαπερατότητας εκφράζει το χρόνο διάχυσης του αερίου ή
ατμού που μπορεί να περάσει δια μέσου της μονάδας πάχους του φύλλου του
υλικού ανά μονάδα χρόνου και επιφανείας όταν η διαφορά πίεσης στις δύο
πλευρές του φύλλου είναι μονάδα
α) Σωστό
β) Λάθος το ποσό του αερίου η του ατμού που μπορεί να περάσει
28. Για τη κατασκευή ενός δύσκαμπτου περιέκτη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί
πολυπροπυλένιο (PP)
α) Σωστό
β) Λάθος
29. Η αύξηση του λόγου των όγκων αερίου:Προϊόντος (g:p) οδηγεί σε ελάττωση της
αποτελεσματικότητας της MAP
α) Σωστό
β) Λάθος
30. Το άζωτο στη MAP ενισχύει τον οξειδωτικό ταγγισμό
α) Σωστό
β) Λάθος τον καθυστερεί
31. Ο συντελεστής διαπερατότητας εκφράζει το ποσό του αερίου ή ατμού που
μπορεί να περάσει δια μέσου της μονάδας όγκου του φύλλου του υλικού ανά
μονάδα όγκου και επιφανείας όταν η διαφορά πίεσης στις δύο πλευρές του φύλλου
είναι μονάδα
α) Σωστό
β) Λάθος ανά μονάδα χρόνου επιφάνειας
32. Η παρακάτω εικόνα απεικονίζει συσκευασία συσκευασία σε τροποποιημένη
ατμόσφαιρα
α) Σωστό
β) Λάθος
33. Η αντοχή της μεμβράνης εκτιμάται από την αντοχή στη θραύση
α) Σωστό
β) Λάθος
34. Το μη ενζυμικό μαύρισμα των συσκευασμένων δημητριακών και των σκονών
γάλακτος αποτελεί χαρακτηριστική αντίδραση ψευδό-μηδενικής τάξης
α) Σωστό (όπως και η οξείδωση λιπών σε προιόντα σνακ , αποξηραμένα ή κατεψυγμένα και η ενζυματική αλλοίωση των φρέσκων φρούτων και λαχανικών και μερικών κατεψυγμένων προιόντων ζύμης)
β) Λάθος
35. Το χαρτί παρέχει καλή εκτύπωση και ικανότητα χρήσης σε χαμηλές
θερμοκρασίες
α) Σωστό
β) Λάθος
36. Οι βασικές αντιδράσεις αλλοίωσης των συσκευασμένων τροφίμων
περιλαμβάνουν:
α) Ενζυμικές
β) Μικροβιολογικές
γ) Χημικές
δ) Όλα τα παραπάνω
37. Το γυαλί είναι ένα υλικό συσκευασίας διαφανές, δύσκαμπτο, αδρανές,
αδιαπέραστο από υγρασία και αέρια
α) Σωστό
β) Λάθος
38. Η τιμή G εκφράζει την ευθραυστότητα του συσκευασμένου ή μη
συσκευασμένου προϊόντος
α) Σωστό
β) Λάθος
39. Οι απότομες μεταβολές θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσουν θραύση στους
γυάλινους περιέκτες
α) Σωστό (εκτός από τα γυαλιά pyrex που περιέχουν ποσότητα βορίου )
β) Λάθος
40. Το γυαλί δεν αντιδρά με τα συστατικά του τροφίμου και παραμένει χημικά
σταθερό. Η ιδιότητα του αυτή χαρακτηρίζεται ως:
α) Αδιαπερατότητα
β) Ακινησία
γ) Αδράνεια
δ) Ενεργότητα__
50. Οι προσαρμογείς αποτελούν συστήματα ενεργούς συσκευασίας οι οποίοι:
Α) απορροφούν ουσίες από την εσωτερική ατμόσφαιρα της συσκευασίας
Β) απελευθερώνουν ουσίες στη συσκευασία
Γ)προκαλούν επιθυμητές χημικές ή βιολογικές μεταβολές στο συγκεκριμένο προιόν (ή και στη μικροβιακή χλωρίδα , η στην εσωτερική ατμόσφαιρα πχ μείωση αναπνοής / ανάπτυξης μικροοργανισμών )
51. το διοξείδιο του άνθρακα χρησιμοποιείται στη MAP λόγω της βακτηριοστατικής του δράσης ΣΩΣΤΟ (αναστέλλει την ανάπτυξη πολλών βακτηρίων που αλλοιώνουν τα τρόφιμα, αντιμικροβιακή δράση, μεγάλη διαλυτότητα στο νερό και μειώνει το ph των τροφίμων μέσω της διάστασης του ανθρακικού οξέος)
52. για την κατασκευή ενός δύσκαμπτου περιέκτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί πολυβινυλοχλωρίδιο PVC ΣΩΣΤΟ
53. Ποια από τα παρακάτω υλικά θα προτείνατε για τη συσκευασία υγρών ή λιπαρών τροφίμων
Α) χαρτόνι
Β) χαρτόνι επικαλυμμένο με κηρούς ΛΟΓΙΚΆ Β
Γ) πολυστρωματικά φύλλα με χαρτόνι , ΡΕ και φύλλο αλουμινίου
Δ) όλα τα παραπάνω
54. οι μεμβράνες για τις εύκαμπτες συσκευασίες παράγονται με εξώθηση μέσω λεπτής σχισμής ή συμπίεση ανάμεσα σε περιστρεφόμενους κυλίνδρους ΣΩΣΤΟ
55. στην περίπτωση διάχυσης υδρατμών από υδρόφιλα πολυμερή παρουσιάζονται σημαντικές αποκλίσεις από την ιδανική συμπεριφορά των σταθερών αερίων . Οι αποκλίσεις αυτές οφείλονται στο ότι ο συντελεστής διαπερατότητας εξαρτάται από τη συγκέντρωση του νερού στο φύλλο του πολυμερούς και η μεταβολή του με τη θερμοκρασία είναι συνήθως πιο πολύπλοκη από αυτή που περιγράφεται με την εξίσωση arrhenius . ΣΩΣΤΟ αντίθετα στα μη υδρόφιλα υλικά τα οποία δεν εμφανίζουν αλληλεπίδραση με τους υδρατμούς , ο συντελεστής διαπερατότητας ακολουθεί την εξίσωση Arrhenius
56. το λαδόχαρτο και το περγαμηνό χαρτί έχουν μικρούς πόρους λόγω πυκνού πλέγματος ινών κυτταρίνης και επομένως μικρή διαπερατότητα από λιπαρά ΣΩΣΤΟ
57. . για την κατασκευή ενός δύσκαμπτου περιέκτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί πολυαμίδιο (nylon) ΛΑΘΟΣ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΕΥΚΑΜΠΤΟΥΣ ΠΕΡΙΕΚΤΕΣ
58. η διαπερατότητα της μεμβράνης είναι ανάλογη του με το πάχος και την πυκνότητά της ΛΑΘΟΣ ΑΝΤΙΣΤΡΌΦΩΣ ΑΝΆΛΟΓΗ
59. επιλέξτε παρακάτω το/τα συστήματα που ανήκουν στην κατηγορία ενεργούς συσκευασίας
Α) συλλέκτες οξυγόνου
Β) χρονοθερμοκρασιακοί δείκτες
Γ) ρυθμιστές υγρασίας
Δ) εκπομποί διοξειδίου του άνθρακα
Ε) αντιμικροβιακά φιλμ
Στ) δείκτες φρεσκότητας
Ζ) αντιοξειδωτικές μεμβράνες
60. . Η αποτελεσματικότητα της MAP εξαρτάται από την αναλογία του όγκου του αερίου προς τον όγκο του συσκευασμένου προιόντος ΣΩΣΤΟ
61. το αλουμινόφυλλο παρέχει τη δυνατότητα χρήσης σε υψηλές θερμοκρασίας και φραγή σε οξυγόνο και υδρατμούς ΣΩΣΤΟ
62. για την κατασκευή ενός δύσκαμπτου περιέκτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σελοφάν επικαλυμμένο με νιτροκυτταρίνη ΛΑΘΟΣ ΜΟΝΟ ΣΕ ΕΥΚΑΜΠΤΟΥΣ
63. για τη διάχυση προς μία κατεύθυνση δια μέσου του φύλλου ενός υλικού ισχύει
Α) ο νόμος του ohm
Β) Fick
Γ)κανονικών αερίων
Δ) raoult
64. οι γυάλινοι περιέκτες μορφοποιούνται με πίεση σε καλούπια βαζα ή με εμφύσηση φιάλες και μεταφέρονται έτοιμοι στη βιομηχανία συσκευασίας ΣΩΣΤΟ
65. διεθνώς ως χαρτόνι χαρακτηρίζεται το προιόν βάρους μεγαλύτερου των 250γρ/μ2 , ενώ το μικρότερου βάρους χαρακτηρίζεται χαρτί. Λάθος 224 g/m2
66. στη συσκευασίας καρπών σε ελεγχόμενη ατμόσφαιρα τα επίπεδα οξυγόνου και διοξειδίου ρυθμίζονται ανάλογα με την ποικιλία και το είδος του προιόντος ΣΩΣΤΟ
67. τα βιοδιασπώμενα υλικά πρέπει να αποθηκεύονται σε ξηρούς χώρους και να χρησιμοποιούνται στη συσκευασία τροφίμων χαμηλής υγρασίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα , ενώ ο χρόνος αποθήκευσης είναι πολύ περιορισμένος προκειμένου για συσκευασία τροφίμων με υψηλότερα ποσοστά υγρασίας η για αποθήκευση σε σχετικά υγρούς χώρους ΣΩΣΤΟ
68. τα χαρτονένια κουτιά ασηπτικής συσκευασίας χυμών φρούτων κατασκευάζονται συνήθως από laminate που αποτελείται πολυαιθυλένιο , χαρτόνι και φύλλο αλουμινίου ΣΩΣΤΟ
69. Το PET παρέχει αντοχή σε εφελκυσμό και διάτρηση ΣΩΣΤΟ
70. Τα γυάλινα δοχεία έχουν τη μέγιστη αντοχή αμέσως μετά την κατασκευή τους αλλά η επαφή μεταξύ τους η με άλλα αντικείμενα δημιουργεί μικροσκοπικές ρωγμές στην επιφάνεια που μειώνουν σημαντικά την αντοχή ΣΩΣΤΟ
71. Η τιμή του G εκφράζει την ευθραυστότητα του συσκευασμένου η μη συσκευασμένου προιόντος ΣΩΣΤΟ
72. η μονάδα μέτρησης του συντελεστή διαπερατότητας εντός υλικού συσκευασίας είναι ( ο συντελεστής διαπερατότητας ισούται με το γινόμενο του συντελεστή διάχυσης επί το συντελεστή διαλυτότητας δηλαδή p=d*s)
73. στη συσκευασία τροφίμων εκτός από το απλό χαρτί χρησιμοποιείται και το πλαστικοποιημένο όπου η εσωτερική του πλευρά είναι καλυμμένη με φιλμ πλαστικού ΣΩΣΤΟ
74. ένα είδος ενεργούς είναι οι εκπομποί οι οποίοι απελευθερώνουν ουσίες στη συσκευασία πχ CO2 , αντιοξειδωτικά ΣΩΣΤΟ
Συσκευασία Τροφίμων - Ερωτήσεις Ανάπτυξης
1. Α) Ποιος τύπος συσκευασίας αναφέρεται ως τροποποιημένες ατμόσφαιρες (ΜΑΡ); Ποιες παράμετροι της ΜΑΡ καθορίζουν την προστατευτική δράση που θα έχει για τα τρόφιμα;
Ως τροποποιημένη ατμόσφαιρα ορίζεται η συσκευασία ευαλλοίωτων τροφίμων σε περιβάλλον στο οποίο έχει επέλθει αλλαγή σύνθεσης της ατμόσφαιρας με την απομάκρυνση του αέρα από τον περιέκτη και την αντικατάστασή του από αέριο ή μίγμα αερίων. Η ΜΑΡ διατηρεί την ποιότητα των τροφίμων και επιμηκύνει τον ρυθμό των χημικών και βιοχημικών αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα και παράλληλα εμποδίζει ή επιβραδύνει την ανάπτυξη των αλλοιωγόνων μικροοργανισμών που απαντούν σε αυτά.
Η αποτελεσματικότητα της MAP εξαρτάται από:
i) τη σύσταση του αερίου της συσκευασίας (το είδος των αερίων, π.χ. CO2, Ν2, O2 και τη συγκέντρωσή τους στο εσωτερικό της συσκευασίας)
ii) την αναλογία του όγκου του αερίου προς τον όγκο του συσκευασμένου τροφίμου
(gas to product ratio)
g:p ↑ → αποτελεσματικότητα ΜΑΡ↑ + κόστος ↑
Β) Αναφέρετε πιθανές διαφορές που εφαρμόζει η ΜΑΡ σε τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης.
Φυτικής: Στα νωπά οπωροκηπευτικά χρησιμοποιούνται διάτρητα φιλμς. Λόγω της αναπνοής είναι επιθυμητή η ανταλλαγή αερίων. Έτσι μέσω των οπών που υπάρχουν στα φιλμς δεν έχουμε συσσώρευση υδρατμών λόγω αναπνοής και έτσι το τρόφιμο δεν μουχλιάζει
Στα νωπά οπωροκηπευτικά είναι επιθυμητό το οξυγόνο λόγω αναπνοής.
Ζωικής: Επιθυμητή η παρουσία οξυγόνου στα κρέατα έτσι ώστε να διατηρείται το ελκυστικό ως προς τον καταναλωτή κόκκινο χρώμα. Επιθυμητή η παρουσία του σε λευκά ψάρια καθώς κάτω από αναερόβιες συνθήκες αναπτύσσεται Clostridium botulinum.
Το μονοξείδιο του άνθρακα επιβραδύνει το σχηματισμό της μεταμυοσφαιρίνης (καστανού χρώματος) και την οξειδωτική τάγγιση των λιπαρών
Το CO2 έχει βακτηριοστατική δράση, παρεμποδίζει την ανάπτυξη των γένων του Pseudomonas .
Υψηλή αδιαπερατότητα.
Επιπλέον το Ν2 στην ΜΑΡ καθυστερεί τον οξειδωτικό ταγγισμό
2. Α) Προτείνετε υλικά συσκευασίας κατάλληλα για τη συσκευασία υγρών ή λιπαρών τροφίμων. Αιτιολογείστε.
Οι απαιτήσεις που θα πρέπει να έχουν τα υλικά συσκευασίας είναι μικρή διαπερατότητα σε υγρασία και όσον αφορά το λίπος να μην προκαλούν οξειδωτική τάγγιση. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλαστικά τύπου PVC, PP κλπ, laminates, χαρτί επικαλυμένο με κηρούς ή χαρτί με επικάλυψη πολυαιθυλενίου, εδώδιμες μεμβράνες με πρωτεΐνες, φύλλα αλουμινίου, γυάλινους περιέκτες. Ίσως να αποκλείαμε το μέταλλο λόγω μετανάστευσης ως προς λιπαρά τρόφιμα.
Β) Τι είναι τα laminates και που χρησιμοποιούνται. Περιγράψτε ένα παράδειγμα.
Πολύφυλλες ή πολυστρωματικές μεμβράνες είναι τα υλικά που παρασκευάζονται από συνδυασμούς διαφόρων φύλλων εύκαμπτων υλικών όπως πχ το φύλλο αλουμινίου και το χαρτί. (λέγονται πολυστρωματικά υλικά (laminates).
πχ Στους χυμούς /τετραπάκ εξωτερικό πολυαιθυλένιο, χαρτόνι, ενδιάμεσο πολυαιθυλένιο, φύλλο αλουμινίου, πολυαιθυλένιο, εσωτερικό πολυαιθυλένιο.
3. Τι ονομάζουμε ενεργή συσκευασία; Αναφέρετε 2 παραδείγματα και πιθανές εφαρμογές τους στα τρόφιμα.
Η ενεργός συσκευασία είναι ένα σύνολο από διάφορα συστήματα ή τεχνικές που δρουν συμπληρωματικά προς την κύρια συσκευασία ενός τροφίμου και τα οποία έχουν την ιδιότητα να αλληλεπιδρούν με το υλικό συσκευασίας και με το ίδιο το τρόφιμο, κατά τρόπο ελεγχόμενο και επιθυμητό, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην καλύτερη διατήρηση της ποιότητας και στην επιμήκυνση του χρόνου συντήρησης του συσκευασμένου προϊόντος.
1. Συλλέκτες οξυγόνου: πχ σακουλάκια τα οποία απορροφούν το οξυγόνο για την διατήρηση των επιθυμητών επιπέδων οξυγόνου
2. Ρυθμιστές υγρασίας: πχ απορροφητικά χαρτιά (pads) υγρασίας
Υπάρχουν οι συλλέκτες, οι εκπομποί πχ CO2 και οι προσαρμογείς.
4. Α) Αιτιολογείστε την ευρεία χρήση των πολυμερών υλικών στη συσκευασία τροφίμων. Ποια τα πλεονεκτήματα των πολυμερών έναντι του χαρτιού, του μετάλλου και του γυαλιού;
Η ευρεία χρήση των πολυμερών υλικών στη συσκευασία οφείλεται στις πολυάριθμες ιδιότητες τους και στο σχετικά χαμηλό κόστος. Ο συνδυσμός των ιδιοτήτων τους είναι αυτός που τα κάνει ακόμη πιο ελκυστικά ως προς τη χρήση τους.
Τα πλεονεκτήματα έναντι των άλλων υλικών συσκευασίας είναι:
1. Ευκολία μορφοποίησης. Όλα τα συνηθισμένα πλαστικά μπορούν να μετατραπούν πολύ εύκολα σε λεπτές, ισχυρές και διαυγείς μεμβράνες (φιλμ).
Μορφοποίηση σε οποιοδήποτε σχήμα
2. Χαμηλή πυκνότητα → δύσκαμπτοι + ελαφρύτεροι περιέκτες → διευκόλυνση στη μεταφορά . Το χαρτί είναι πιο ελαφρύ υλικό, ωστόσο λόγω μειωμένης αντοχής του στη διαβροχή με το νερό το καθιστά σχεδόν ακατάλληλο για συσκευασία
3. Ισχυρή θερμοσυγκόλληση : εμφανίζουν εξαιρετική θερμοσυγκόλληση χωρίς την ανάγκη επικάλυψης με κάποια συγκολλητική ουσία → αυξάνει η απόδοση των κλειστικών μηχανημάτων και ↓ το κόστος δαπάνης.
4. Απουσία θραυσμάτων και αιχμηρών άκρων
5. Επικάλυψη με μέταλλα: μεταλλιζέ μεμβράνες = ελκυστική εμφάνιση και στεγανοποιητικές ιδιότητες
6. Αδρανής συμπεριφορά έναντι αρωματικών ουσιών
7. Ανθεκτικότητα στις συνήθεις συνθήκες περιβάλλοντος
8. Στεγανότητα από υδρατμούς και οξυγόνο
9. Διαπερατότητα στο φως και ικανότητα χρωματισμού
10. Δυνατότητα εκτύπωσης
11. Μηχανικές ιδιότητες: σκληρά και ανθεκτικά υλικά. Αντίσταση στο σχίσιμο , ανθεκτικοί στο σπάσιμο
12. Δυνατότητα συρρίκνωσης , τεντώματος και διόγκωσης
13. Δυνατότητα πλήρους χρησιμοποίησης της α’ ύλης
14. Εύρος θερμοκρασιών χρησιμοποίησης: από βαθεία κατάψυξη έως θέρμανση σε θ=200οC.
Β) Ποιες οι σύγχρονες προκλήσεις στη χρήση των πολυμερών υλικών συσκευασίας και τι προτείνετε για την αντικατάστασή τους;
Αντικατάσταση των πλαστικών από νέα «φιλικά» προς το περιβάλλον πλαστικά με διατήρηση των ιδιοτήτων τους.
Πλαστικά βιολογικής βάσης:
1. πολυμερή που παραλαμβάνονται απ’ ευθείας από βιομάζα. Πχ άμυλο
2. Πολυμερή παραγόμενα από την κλασική σύνθεση από μονομερή που παράγονται ετησίως από ανανεώσιμες α΄ ύλες πχ. PLA
3. Πολυμερή παραγόμενα απ’ ευθείας από φυσικούς ή γενετικά τροποποιημένους μικροοργανισμούς
Βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά
Πολυμερή από πετροχημικές α’ ύλες πχ PCL
Έξυπνη Συσκευασία: παρακολουθεί τις συνθήκες του συσκευασμένου προϊόντος και δίνει πληροφορίες για την ποιοτική κατάσταση του τροφίμου κατά τη διάρκεια διανομής και συντήρησης.
Παραδείγματα: 1. Δείκτες Φρεσκότητας 2. Χρονοθερμοκρασιακοί ολοκληρωτές-δείκτες (TTI) (διάχυσης, πολυμερισμού, ενζυμικοί, φωτοχημικοί, μικροβιακοί).